(Computed Radiography (CR
از آنجایی که کیفیت تصاویر دیجیتال به مراتب بهتر از آنالوگ بوده و امکان آرشیو نمودن و انتقال تصاویر از مرکز رادیولوژی به سایر مراکز درمانی در اقسانقاط جهان حتی به صورت همزمان فراهم است و نیز امکان بکارگیری کامپیوتر در امور تشخیصی بااستفاده ازاین روش فراهم شده امروزه تصویربرداری دیجیتال مقرون به صرفه و کارامدتر از همتای آنالوگ خود به نظر می رسد .دیجیتال رادیولوژی ابتدا در قالب کامپیوتر رادیوگرافی یا CR با استفاده از صفحات فسفری ذخیره اطلاعات تصویر و تبدیل این اطلاعات طی فرایند خاص از آنالوگ به دیجیتال ظهور کرد . با ظهور نسل جدید دستگاههای دیجیتال رادیولوژی که بر پایه Flat Panel Detector ها استوار است و به جای استفاده از سیستم فیلم – اسکرین یا صفحات فسفری از دیتکتورهای مسطح استفاده می کند. این دیتکتورها خود بر حسب روند تبدیل اشعه ایکس به تصویر دیجیتال به دو دسته غیرمستقیم(Indirect) و مستقیم (Direct)تقسیم می شوند.
شماتیک صفحات فسفری
مزایای روش کامپیوتر رادیوگرافی:
- مشاهده سریع و لحظه ای تصویر
- قابلیت تغییر در مشخصات فیزیکی تصویر از جمله بالا بردن و کاهش دادن دانسیته و یا بزرگ و کوچک نمودن قسمتی از تصویر به صورت الکترونیکی ونرم افزاري
- ثبت و انبار کردن اطلاعات و دسترسی به آنها و امکان پرینت و چاپ مکرربدون پرتودهی مجدد
- امکان سریع و آسان انتقال تصاویر و داده ها به دیگر مراکز ومتخصصین ذیربط در کوتاهترین زمان
- حذف فرآیند ظهور و ثبوت و داروهاي شیمیایی که می تواند باعث آلودگی هاي زیست محیطی و اشغال فضاي زیادتر شود
- حذف هزینه سنگین و جاري فیلم و داروي ظهور و ثبوت
- دامنه دینامیکی بالا
از این فاکتور می توان به عنوان مهمترین وجه تمایز سیستمهای CR با سیستمهای فیلم اسکرین مرسوم اشاره کرد . دردستگاههای رادیولوژی دیجیتال دامنه پویایی بیانگر پاسخ دیتکتور در قالب سیگنالهای الکتریکی به اسکپوژرتابشی است. در سیستم فیلم اسکرین مرسوم نمودار افزایش دامنه پویایی به شکل S است از این رو فیلم دامنه تغییرات کمی برای یک اکسپوژر دارد واگر کمتر یا بیشتر از مقدار لازم باشد نتایج حاصله اکسپوزهای ناموفق و یاکیفیت نامطلوب تصاویر را به دنبال دارد .سیستمهای رادیولوژی دیجیتال دارای دامنه پویایی وسیعتر وشکل خطی نمودار دامنه پویایی نسبت به سیستم فیلم اسکرین است .که در عمل درصد ناموفق بودن اکسپوژر وکیفیت نامطلوب تصویر را به مراتب کاهش می دهد .تاثیر مثبت دیگر دامنه پویایی وسیع تفاوت در جذب تشعشع در بافتهای خاص است
مقایسه دامنه دینامیکی در سیستم اسکرین فیلم و CR
اما از سوي دیگر دستگاههاي دیجیتال داراي معایبی از جمله:
- قیمت اولیه بالاي دستگاه
- هزینه آموزش پرسنل
- پیچیده تر بودن روش ها
- الزام بالا بودن سطح تحصیلی و تخصص کارکنان جهت استفاده از نرم افزار و امکانات می باشد .
به طور معمول تصاویر حاصل از تصاویر دیجیتال رزولوشن بالاتري نسبت به دستگاه هاي اسکرین – فیلم دارند همچنین دستگاههاي دیجیتال قادر به تصویر کشاندن تصاویري با جزییات وکنتراست بیشتر هستند ، این امر به دلیل رنج دینامیکی بالاي آشکارسازهاي دیجیتال است.
تصویر کامپیوتر رادیوگرافی از یک قطعه از هواپیمای فالکون-۲۰
همچنین در رادیوگرافی دیجیتال (CR) میتوان با محدوده وسیعی از زمان های پرتودهی به کنتراست خوبی در تصویر حاصله دست یافت که این مورد برای ارزیایی خوردگی فلزات بسیار مفید است.
مقایسه خوردگی بخشی از موتور هواپیما بااستفاده ازسیستم اسکرین فیلم و CR
