آزمون فراصوتی
بازرسی فراصوتی یکی از روش های آزمون غیر مخرب است که در آن امواج صوتی با فرکانس بالا وارد ماده مورد بررسی می شوند. اکثر بازرسی های فراصوتی در فرکانس هایی بین ۵/۰ تا۲۰ مگاهرتز انجام می شود، که بالاتر از حد شنوایی انسان (حدود ۲۰هرتز تا ۲۰کیلوهرتز) است. امواج فراصوتی به دلیل ویژگی های ماده با از دست دادن انرژی (میرایی) از میان آن عبور می کنند. شدت امواج صوتی، یا پس از بازتاب از فصل مشترک یا عیب (پالس اکو) و یا در سطح مقابل نمونه (پالس عبوری) اندازه گیری می شود. پرتو منعکس شده برای تعیین وجود و محل عیب آشکار و آنالیز می شود. اندازه بازتاب عمدتا به حالت فیزیکی ماده در سمت مقابل فصل مشترک و به میزان کمتری به خواص فیزیکی ویژه آن ماده بستگی دارد.
آزمون فراصوتی قدرت نفوذ بالاتری نسبت به پرتونگاری دارد و می تواند عیوب عمیق تر را در نمونه آزمایش آشکار سازد (مثلا تا حدود ۶ تا ۷ متر از فولاد). به عیوب ریز کاملا حساس است و اجازه تعیین دقیق محل و اندازه عیب را می دهد.
روش های آزمون فراصوتی:
- غالبا برای شناسایی عیوب در مواد مورد استفاده قرار می گیرد.
- در بسیاری از موارد برای اندازه گیری ضخامت استفاده می شود.
- برای تعین خواص مکانیکی و ساختار دانه ای مواد استفاده می شود.
- برای ارزیابی متغیرهای فرایند به کار رفته روی مواد استفاده می شود.
برخی از مزایای آزمون فراصوتی شامل موارد زیر است:
- حساسیت بالایی دارد که این اجازه تشخیص عیوب ریز را می دهد.
- قدرت نفوذ بالایی دارد، بنابراین اجازه آزمایش مقاطع بسیار ضخیم را می دهد.
- دقت بالایی در اندازه گیری محل و اندازه عیب دارد.
- پاسخ سریع می دهد لذا امکان بازرسی سریع و خودکار وجود دارد.
- تنها دسترسی به یک سطح نمونه نیاز است.
برخی از محدودیت های این روش عبارتند از:
- به کوپلنت نیاز دارد.
- در طول اسکن، پروب باید به درستی متصل شود.
- تجهیزات بسیار گران است.
- به نیروی انسانی بسیار ماهر نیاز دارد.
- سطوح خشن می تواند مشکل زا باشد و نیاز به آماده سازی سطحی دارد.
- جهت گیری عیب بر قدرت شناسایی آن تاثیر می گذارد.
- هندسه نامساعد نمونه مشکلاتی را در طول بازرسی بوجود میاورد.
